Σάββατο 28 Μαΐου 2011

Συνδεθείτε με το νέο, ενημερωμένο ιστολόγιο

του Γιώργου Ρωμανού:

http://romanosg.blogspot.com

και

με το ιστολόγιο:

Διαδικτυακή έκδοση λογοτεχνίας και πολιτισμού,

Πανδώρα:

http://pandoraperidotiko.blogspot.com

Παρασκευή 27 Μαΐου 2011














Γιώργος Ρωμανός, Καζαμπλάνκα Καφέ, Μυθιστόρημα, Άγκυρα, 2008, σελ. 207.

Εισαγωγικά, για το βιβλίο

Το μυθιστόρημα, Καζαμπλάνκα Καφέ, έχει ως θέμα την πάλη ανάμεσα στον έρωτα και τον θάνατο με νικητή όχι αυτόν που προβάλλει από την νομοτέλεια της ζωής, και μάλιστα με έναν εντελώς απρόβλεπτο τρόπο στο εντελώς πρωτότυπο τέλος της ιστορίας.

Συνολικά, πρόκειται για μία ιστορία χαρακτήρων και καταστάσεων που ξεκινούν από τις ερωτικές σχέσεις και φτάνουν μέχρι τα φιλοσοφικά θέματα της ύπαρξης. Το βιβλίο του Γ. Ρωμανού δεν είναι ένα ακόμα, συνηθισμένο στην Ελλάδα, μυθιστόρημα βαλκανικού μικρόκοσμου, αλλά μια ιστορία ανθρώπινων καταστάσεων με διεθνή χαρακτήρα, όπου μέσα στης δραστηριοποιούνται πρόσωπα και τύποι από την Ευρώπη την Αμερική τον Καναδά. Είναι δηλαδή, ένα κείμενο που θα μπορούσε να το έχει γράψει ένας σύγχρονος Ευρωπαίος, Αμερικάνος ή και Λατίνος συγγραφέας και να το διαβάζαμε στην Ελλάδα ως μετάφραση. Έτσι, είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται σε ένα διεθνές αναγνωστικό κοινό.

Η ιστορία του περιέχει πολλά στοιχεία εξωτισμού αφού διαδραματίζεται σε ένα υπερωκεάνιο που ταξιδεύει από την Μεσόγειο στις αραβικές θάλασσες. Ινδία. Ινδονησία, Τζακάρτα, Αυστραλία και καταλήγει πέραν της Νέας Ζηλανδίας.

Εκείνο όμως που κάνει το μυθιστόρημα να ξεχωρίζει, είναι η γλώσσα του, οι λεπτοί χειρισμοί της. Η ποίηση που βγαίνει μέσα από μία ρεαλιστική και μερικές φορές σκληρή πραγματικότητα που αποδίδεται με αριστοτεχνικές περιγραφές. Λογοτεχνικότητα και ποιητική του πεζού κειμένου είναι δύο από τα πλεονεκτήματα του βιβλίου, όπου όλες οι λέξεις, στις σχεδόν διακόσιες σελίδες του κειμένου, έχουν επιλεγεί μία μία σαν να πρόκειται για μια μεγάλη ποιητική σύνθεση που προβάλλει ανάγλυφα σε αυτό το πεζογραφικό κείμενο.

Ο εκδότης

***

Περίληψη του μυθιστορήματος

Ένας καθημερινός άνθρωπος θέλει να φύγει από τα αδιέξοδά του. Αναζητά την απόλυτη ελευθερία, ίσως και τον ξεχωριστό έρωτα. Μακριά από όλους κι όλα. Έτσι ξεκινάει ένα μεγάλο ταξίδι με υπερωκεάνιο. Η διαδρομή της φυγής του αρχίζει από την Μεσόγειο και μέσω διώρυγας του Σουέζ, Περσικού κόλπου, Ινδίας και Ινδονησίας καταλήγει σε μια ομάδα νησιών νοτίως της νέας Ζηλανδίας. Μια σειρά τόπων ξεδιπλώνεται και ταυτόχρονα ο σκληρός ρεαλισμός και η ποιητική πραγμάτων και καταστάσεων. Με λοξή ματιά εξετάζονται ετερόκλητοι, όσο και προκλητικοί χαρακτήρες των ανθρώπων.

Ο πρωταγωνιστής, και αφηγητής των γεγονότων, από το ξεκίνημα του ταξιδίου γίνεται αυτόπτης μάρτυρας μιας έντονης ερωτικής σκηνής και λίγο μετά ενός πιθανού φόνου για τον οποίο αναζητά αποδείξεις. Σιγά σιγά τα πάντα ανατρέπονται μέσα του σε σχέση με την προηγούμενη ζωή του. Και το ταξίδι συνεχίζεται με σταθμούς σε λιμάνια όπως Άντεν, Βομβάη, Κολόμπο. Το πλοίο γίνεται το ίδιο μια θάλασσα ερωτισμού, φθοράς και θανάτου, με αλλεπάλληλα επεισόδια. Στην Βομβάη μεσολαβεί η αλλόκοτη εμπειρία του σε ένα πορνείο, στην Τζακάρτα ο πρωταγωνιστής γίνεται μάρτυρας ενός τυφώνα που τον κάνει κοινωνό μιας πεισιθάνατης ποιητικής λογικής. Οι διανοητικές του αυταπάτες διαδέχονται η μία την άλλη.

Η τεχνική του βιβλίου βασίζεται στην λογοτεχνικότητα, στην ποιητική του λόγου δια μέσου του ρεαλιστικού μύθου, και αναδεικνύει μια πάντοτε εικαζόμενη όσο και ασύλληπτη «πραγματικότητα».

Έτσι η εξέλιξη, όσο περνούν οι σελίδες, παίρνει έναν χαρακτήρα θρίλερ κι αυτό που περιμένει τον αναγνώστη στο διπλό τέλος του βιβλίου είναι ό,τι πιο απρόβλεπτο.

Ανάμεσα στους επιβάτες: η μοιραία ερωμένη, η όμορφη γυναίκα από την Τεργέστη με τον κατά είκοσι χρόνια μεγαλύτερο σύζυγό της, η ηλικιωμένη ντίβα της ζωής από το Μισισιπή με τον πληρωμένο συνοδό της, ο ιερωμένος από την Γαλλία θυμόσοφος και ομοφυλόφιλος, δύο ιδιαίτερα στενές φίλες –ή μήπως ερωμένες;– Ισπανίδες, κινηματογραφίστριες, και άλλοι αποτελούν μερικούς από τους πρωταγωνιστές αυτής της παράξενης ιστορίας. Το συγκρουσιακό παιχνίδι αυτών των ετερόκλητων χαρακτήρων κορυφώνεται.

Όμως η αμηχανία και η αβεβαιότητα του πρωταγωνιστή τον οδηγούν σε μια ταλαντευόμενη πορεία από την αρχή μέχρι το τέλος. Ποτέ δεν είναι απόλυτα σίγουρος αν τα πράγματα είναι «έτσι» ή «αλλιώς». Σαν να πρόκειται για την εξιχνίαση ενός αστυνομικού γρίφου, όπου ο κάθε συλλογισμός έχει μαθηματική σχέση με τα επόμενα. Και οι συλλογισμοί όσο κι αν δίνονται απλουστευμένοι είναι και φιλοσοφικοί.

Η φαντασία και οι φαντασιώσεις μπλέκουν διαρκώς το παιχνίδι των χαρακτήρων με τις καταστάσεις, αλλά πάντοτε επάνω σε έναν και μοναδικό άξονα, του έρωτα και του θανάτου.

Η ερωτική προσμονή για την γυναίκα που πραγματικά θέλει ο πρωταγωνιστής είναι η μόνη του βεβαιότητα. Μόλις λίγο πριν το πρώτο τέλος του μυθιστορήματος η εκρηκτική ποιητική ενός πολυαναμενόμενου έρωτα μας εισάγει σε ό,τι θα επακολουθήσει.

Έτσι αμέσως μετά, και πριν το απρόβλεπτο δεύτερο τέλος του μυθιστορήματος, ανατρέπεται η φυσική τάξη των πραγμάτων. Προβάλλει το σκηνικό ενός άλλου κόσμου μέσα από μία σειρά παράδοξων φαινομένων. Ο μέχρι τότε φυσικός χώρος χωρίζεται στα δύο… Ο χρόνος πηγαίνει μπρος-πίσω… Ο πιθανότατα υπαρκτός αυτός χώρος και χρόνος ανατρέπει όλες τις βεβαιότητες του αναγνώστη. Παρόλα αυτά, στο τέλος, ο έρωτας θα σφραγίσει την τελική λύση.

***